Khám phá sa mạc nóng nhất trên Trái Đất

Sa mạc Dasht-e Lut của Iran chỉ là sa mạc lớn thứ 25 trên thế giới. Tuy nhiên, đây là sa mạc giữ kỷ lục có nhiệt độ bề mặt nóng nhất từng được ghi nhận, trên 70 độ C.

Table of Contents

Lịch sử hình thành

Theo trang Oddity Central (Anh), sa mạc Dasht-e Lut, tiếng Ba Tư có nghĩa là “vùng đồng bằng trống trải”, là một sa mạc muối lớn. Các nhà khoa học tin rằng vùng sa mạc được mệnh danh là “chảo lửa” của Trái Đất này được hình thành dưới đáy biển.

Hàng triệu năm trước, sự thay đổi kiến tạo kiến đáy biển dâng cao, nước cũng dần bốc hơi do nhiệt độ tăng lên. Ngày nay, Dasht-e Lut trở thành một vùng đất cằn cỗi có diện tích khoảng 51.800 km, bốn phía bao quanh bởi các dãy núi trùng điệp. Điều này đã ngăn không khí ẩm từ Địa Trung Hải và biển Ả Rập vào sa mạc, góp phần hình thành nên nhiệt độ cao kỷ lục tại nơi đây.

Máy đo quang phổ hình ảnh có độ phân giải trung bình được lắp đặt trên vệ tinh Aqua của NASA đã khảo sát toàn cầu từ năm 2003 đến năm 2010, dữ liệu thu thập được cho thấy nhiệt độ bề mặt nóng nhất được ghi lại tại đây là 70,7 độ C vào năm 2005. Nhưng nhiệt độ hằng năm ở sa mạc Iran này cũng rất cao.

Dữ liệu thú vị

Vị trí nóng nhất

Nơi nóng nhất của Dasht-e Lut là vùng Gandom Beryan, một cao nguyên được bao phủ bởi đá cuội đen núi lửa, có diện tích khoảng 480 km vuông. Những viên sỏi sẫm màu là một trong những yếu tố quyết định đến nhiệt độ khắc nghiệt của vùng đất này vì chúng hấp thụ nhiều năng lượng từ ánh sáng Mặt Trời hơn, trong khi chỉ phản xạ một phần nhỏ của nó.

Điều thú vị là cái tên Gandom Beryan (“Lúa mì nướng” trong tiếng Ba Tư) được lấy cảm hứng từ một truyền thuyết địa phương về một đống lúa mì bỏ lại trên sa mạc, bị cháy xém sau vài ngày, với nhiệt độ lên tới gần 70,7 độ C, truyền thuyết này nghe có vẻ không quá khó tin.

Không có cây xanh

Một yếu tố khác góp phần vào sức nóng khắc nghiệt của Dasht-e Lut là thiếu thảm thực vật. Đất mặn khiến cho những loài thực vật, thậm chí cả những loài có khả năng thích nghi trong những điều kiện khắc nghiệt nhất, cũng rất khó tồn tại. Dấu hiệu duy nhất của sự sống thực vật trong khu vực là địa y sa mạc và tamarisk, những loại cây bụi có khả năng phục hồi và có thể cao tới 10 mét.

Nhà khí hậu học Roger Pielke Sr của Viện Hợp tác Nghiên cứu Khoa học Môi trường tại Đại học Colorado nói với NASA : “Nhiệt độ nóng nhất được quan sát ở những địa điểm không có thảm thực vật. Điều này có nghĩa là nếu sự thay đổi cảnh quan trong một khu vực ít thảm thực vật, nhiệt độ bề mặt tối đa sẽ nóng hơn”.

Điều đáng ngạc nhiên là bạn có thể chiên trứng trên cát và đá ở Dasht-e Lut, nhiệt độ không khí trong khu vực trung bình vào khoảng 39 độ C.