Hang pha lê khổng lồ núi Naica – Mexico
Khởi nguồn khám phá hang động pha lê Naica
Đất nước Mexico tự hào với những cảnh quan xinh đẹp nổi tiếng như sông đào Canyon, hẻm núi Copper, hang động dưới biển Baja California… Không chỉ vậy, Mexico còn được biết đến với Naica, hang động pha lê lớn nhất thế giới nằm cạnh khu mỏ phức hợp thuộc thành phố Chihuahua.
Vào năm 2000, hai thợ mỏ đang đào một đường hầm mới cho công ty Industrias Peñoles thì phát hiện ra một hang pha lê khổng lồ ở độ sâu khoảng 300 m. Họ tìm thấy hàng trăm khối pha lê lấp lánh khổng lồ, vài khối cao hơn 11 mét và nặng tới 55 tấn.
Các nhà khoa học không thể biết các tinh thể pha lê sẽ phát triển tới mức nào trong tương lai. Ảnh: Carsten Peter/National Geographic
Khu mỏ này sau đó được biết đến với tên gọi “Cueva de Los Cristales”, hay Hang Pha Lê. Các nhà khoa học ước tính, các tinh thể pha lê đã bắt đầu phát triển khoảng nửa triệu năm về trước và vẫn tiếp tục lớn lên mỗi ngày. Chúng được hình thành nhờ sự tương tác giữa mỏ magma và dòng nước bên trong hang.
Sự việc này được coi là phát hiện lớn lúc bấy giờ ở Chihuahua, Mexico. Naica trở thành hang động chứa số lượng tinh thể tự nhiên lớn nhất từng được tìm thấy trên thế giới. Ở độ sâu 300 m dưới mặt đất, hang Naica là kỳ quan thiên nhiên đáng kinh ngạc, có giá trị đặc biệt với khoa học.
Điểm tham quan độc lạ duy nhất
Dù vậy, du khách đam mê khám phá địa chất hoàn toàn có thể nhìn thấy một trong những khối pha lê này ở cự ly gần. Khu triển lãm Astro tại New York, Mỹ trưng bày một khối pha lê Selenite từ Naica. Có lẽ ngày hang mở cửa trở lại với công chúng sẽ không quá xa vời, bởi vài vị khách có quan hệ đặc biệt với chính quyền hoặc giới khoa học đã có dịp đặt chân tới đây, theo Travel & Leisure.
Rất hiếm có nơi nào đầy đủ các yếu tố để tạo nên môi trường hoàn hảo cho pha lê phát triển như trong hang Naica. Ảnh: Carsten Peter/National Geographic
Theo nghiên cứu của Juan Manuel García-Ruiz, nhà địa chất học từ Đại học Granada, Tây Ban Nha, sở dĩ các tinh thể pha lê phát triển mạnh là vì chúng ngập trong nước giàu khoáng chất với dải nhiệt độ rất hẹp và ổn định ở khoảng 58 độ C. Các nhà địa chất hy vọng rằng có những hang động khác ở Naica cũng chứa các tinh thể lớn tương tự.
Tinh thể pha lê Selenite cao 81,21 cm được đem về từ mỏ Naica ban đầu. Mẫu vật này hiển thị tất cả các đặc điểm khoáng chất được tìm thấy trong các trụ Selenite khổng lồ của Hang Pha Lê. Ảnh: Astro Gallery
Phát kiến khoa học mới ở nơi đây
Lý do duy nhất con người có thể tiến vào và khám phá các hang động như ngày nay là nhờ hoạt động của công ty khai mỏ, khi họ bơm hết nước ra khỏi hang. Thiếu nước, các khối pha lê không thể phát triển lớn hơn. Chỉ khi con người ngừng bơm nước ra ngoài, trả lại môi trường tự nhiên nguyên thuỷ cho hang động thì các khối pha lê mới có thể tiếp tục phát triển.
Các nhà khoa học của Dự án Naica từng thám hiểm kho báu tự nhiên bí ẩn này và phát hiện ra một dạng thạch cao mới. Năm 2017, nhóm nghiên cứu tại Viện Sinh vật học vũ trụ thuộc Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) phát hiện dạng vi sinh vật bị giam giữ trong các tinh thể đá.
Nghiên cứu chỉ ra chúng bị mắc kẹt từ 10.000-50.000 năm. Qua kiểm tra, một số vi khuẩn được tìm thấy không khớp với bất kỳ dạng sống nào từng được biết đến trên hành tinh.
