Chợ tình Khâu Vai điểm đến cho những chuyến du lịch Hà Giang tự túc
Du lịch Hà Giang tự túc hay tour thì không thể bỏ qua những phiên chợ của đồng bào dân tộc nơi đây. Và chợ tình Khâu Vai là một trong những phiên chợ đặc biệt ấy. Một phiên chợ tình, chợ phong lưu nổi tiếng ở Hà Giang, mỗi năm chỉ họp duy nhất một lần vào ngày 27 tháng 3 âm lịch.
Chợ nằm ở bản Khâu Vai, xã Khâu Vai, tỉnh Hà Giang, cách thị xã Hà Giang 180 km, ở cuối con đường đèo. Mỗi năm một lần, vào ngày 27/3 âm lịch, trai bản trên, gái bản dưới lại gặp gỡ, giao lưu với nhau. Chợ tình Khâu Vai có từ gần một trăm năm nay, còn được gọi là chợ Phong Lưu. Chợ được bắt nguồn từ câu chuyện tình lãng mãn đầy tính nhân văn, chợ tình Khâu Vai ngày hôm nay tuy đã có nhiều nét thay đổi nhưng vẫn mang trong mình những nét độc đáo, đắc sắc riêng.
Du lịch Hà Giang tự túc và khám phá nguồn gốc của chợ tình Khâu Vai
Trên mảnh đất vùng cao, người ta vẫn còn truyền tai cho nhau nghe về câu chuyện tình xa xưa. Thuở ấy, đất Khâu Vai chưa rộng lớn như bây giờ mà chỉ có người Nùng và người giáy sinh sống. Họ sống riêng biệt thành từng làng và không qua lại lẫn nhau. Nhưng chuyện bắt đầu từ khi chàng Ba người Nùng đem lòng yêu say đắm cô Út người Giáy. Tình yêu mới chớm nở đẹp như bông hoa của núi rừng Khâu Vai. Nhưng chuyện gì tới cũng phải tới, khi cha mẹ hai bên biết chuyện của đôi trai gái, họ ra sức ngăn cản. Bởi cái quan niệm môn đăng hậu đối, bởi phong tục tập quán, và bởi quan niệm dân tộc nào chỉ lấy người dân tộc đó. Sự cấm cản của hai gia đình khiến đôi trai gái quyết định bỏ trốn lên núi sống.
Và sự việc ngày càng thêm trầm trọng khi mâu thuẫn của hai nhà trở thành mâu thuẫn giữa hai làng người Nùng và người Giáy. Từ trên núi nhìn xuống đôi trai gái thấy cảnh đổ máu, đâm chém nhau của hai làng. Thương cha, thương mẹ, thương dân bản hai làng trở nên hận thù nhau vì tình yêu của mình. Dù rất đau khổ nhưng họ đành phải chia tay nhau về làng.
Họ hẹn nhau mỗi năm một lần sẽ lại gặp nhau trên núi Khâu Vai, để tâm sự và kể cho nhau nghe những điều thầm kín trong suốt một năm qua. Họ ngồi bên nhau kể chuyện, ca hát cho đến đêm, khi trời sáng là lúc họ trở về với cuộc sống thường ngày của mình. Ngày cuối cùng của cuộc đời họ lại tìm đến với nhau, ôm chặt nhau cùng đi vào cõi vĩnh hằng. Ngày họ ra đi vào đúng ngày 27/3 cũng là ngày họ quyết định chia tay nhau. Sau đó dân làng biết chuyện, cảm phục tình cảm của đôi trai gái họ dựng miếu ông, miếu bà, và mở phiên chợ hàng năm vào ngày 27/3 trên đỉnh núi Khâu Vai.
Xem thêm:
Ngắm mùa xuân về trên Phố Trồ, Hà Giang
Bí Kíp “Săn Lùng” Hoa Tam Giác Mạch Ở Hà Giang
Du lịch Hà Giang tự túc – trải nghiệm gì tại chợ tình Khâu Vai
Ngày nay, chợ tình Khâu Vai Hà Giang là phiên chợ nổi tiếng bởi những cái độc đáo và lạ của nó. Từ chiều ngày 26/3 những người dân trong trang phục mình rộn ràng xuống chợ. Từ khắp các nẻo đường, trên các rẻo cao tiếng cười nói vang lên mọi nơi làm cho nơi đây sôi động hẳn lên. Tất cả đều hướng về chợ tình, hướng về người mình đã yêu, đang yêu và sẽ yêu.
Những người ở bản xa đến chợ từ chiều hôm trước, họ tìm đến ngủ trọ ở nhà người quen ở gần chợ, đôi bạn tìm thấy nhau có thể ngồi tâm sự với nhau suốt đêm 26, cả ngày 27/3, họ mời nhau uống rượu, ăn cơm nắm, cơm lam, các loại bánh (tất cả đồ ăn, đồ uống được mang từ nhà đến chợ) tình cảm của họ hoàn toàn trong sáng. Những người đến chợ tình có thể còn độc thân, đã có người yêu, cũng có thể đã có chồng. Và cũng là nơi những đôi nam nữ yêu nhau nhưng không đến được với nhau gặp gỡ để ôn lại tình cảm. Nếu một trong hai người có sự sàm sỡ thì người kia coi là bị xúc phạm, bị bạn tình coi thường, tình cảm sẽ bị rạn nứt và không bao giờ gặp lại nhau nữa.
Cũng có thể cả hai vợ chồng cùng đến chợ, nhưng rồi lại tách ra để đi tìm người cũ của mình. Họ không ghen tuông, không cấm cản, đó cũng là một nét đẹp đặc trưng của chợ tình Khâu Vai. Ngày nay, các cô gái được tự do tìm hiểu và quyết định hôn nhân của mình mà không gặp phải sự phản đối của cha mẹ. Vì thế mà chợ tình Khâu Vai là nơi làm nên duyên của rất nhiều cặp vợ chồng. Chiều ngày 27/3 chợ tan, đôi bạn tình bịn rịn chia tay hẹn gặp lại vào phiên chợ năm sau.
Lễ hội chợ tình Khau Vai có hai phần
Phần lễ
Dâng lễ lên miếu ông, miếu bà, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” nhớ công lao những người đã có công khai thác vùng đất Khâu Vai. Tôn vinh sự thuỷ chung trong sáng của tình yêu đôi lứa. Chủ lễ là già làng trong xã cùng đại diện chính quyền dâng hương xin phép được tổ chức lễ hội.
Phần hội
Sau khi lễ dâng hương, cúng lễ kết thúc, chủ lễ tuyên bố khai hội lúc này các hoạt động văn hoá, thể thao truyền thống được các thanh niên nam nữ cùng nhau trổ tài.
Chợ tình như một nét đẹp văn hóa không thể tách rời của Hà Giang, góp phần quảng bá du lịch Hà Giang tới du khách mọi miền tổ quốc.
Bên cạnh đó, khách du lịch Hà Giang tự túc có thể đến với chợ đêm Mèo Vạc, vừa thưởng thức những món ăn truyền thống nổi tiếng của nơi đây như: pa pỉnh tộp, thắng cố, mèn mén, trâu gác bếp, rượu ngô, thịt lợn hun khói,…. Chính sự giao thoa giữa quá khứ và hiện tại hòa với sự vương vấn dư âm của chuyện tình huyền thoại trên cao nguyên đá Đồng Văn đã tạo nên sức hút mạnh mẽ của phiên chợ tình Khâu Vai – một không gian văn hóa đậm chất nhân văn.